Gen Z đã mất hứng thú với những kiểu công việc nào?

Thế hệ Z, hay còn gọi là Gen Z, được định nghĩa là những người sinh từ năm 1997 đến 2012, đang dần chiếm lĩnh thị trường lao động toàn cầu. Là thế hệ lớn lên cùng internet và các tiến bộ công nghệ, Gen Z có tư duy, kỳ vọng và thái độ làm việc khác biệt rõ rệt so với các thế hệ trước. Điều này dẫn đến sự thay đổi mạnh mẽ trong xu hướng lựa chọn nghề nghiệp của họ, đặc biệt khi nhiều công việc truyền thống dường như không còn phù hợp với hệ giá trị và sở thích của Gen Z.

Vậy, đâu là những ngành nghề và công việc không còn hấp dẫn với thế hệ này?

1. Những công việc lặp đi lặp lại, thiếu sáng tạo

Gen Z lớn lên trong một thế giới không ngừng thay đổi, nơi mà sự sáng tạo và cá tính được tôn vinh. Họ không muốn bị bó buộc trong những công việc lặp đi lặp lại, không mang lại cơ hội phát triển hay thể hiện bản thân. Các vị trí như nhập liệu, kiểm tra quy trình, hoặc làm việc trong dây chuyền sản xuất thường không nằm trong danh sách lựa chọn của họ.

Khác với các thế hệ trước, Gen Z không chỉ làm việc để kiếm tiền, mà còn muốn tìm thấy sự thỏa mãn và ý nghĩa trong công việc. Những công việc không đòi hỏi kỹ năng tư duy hoặc sáng tạo thường khiến họ cảm thấy chán nản và thiếu động lực.

Thay vào đó, họ bị thu hút bởi các công việc cho phép họ tự do suy nghĩ, đưa ra ý tưởng mới và cảm thấy mình đóng góp vào sự phát triển của tổ chức hoặc xã hội.

2. Ngành nghề yêu cầu sự cam kết dài hạn mà thiếu linh hoạt

Sự linh hoạt trong công việc là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu với Gen Z. Những ngành nghề đòi hỏi cam kết dài hạn, làm việc cố định 8-12 giờ mỗi ngày và không cho phép làm việc từ xa đang dần mất sức hút.

Ví dụ, các ngành nghề như tài xế xe tải đường dài hoặc nhân viên sản xuất trong các nhà máy thường không phù hợp với phong cách làm việc linh động mà Gen Z tìm kiếm. Thế hệ này muốn có quyền kiểm soát thời gian của mình, ưu tiên công việc cho phép làm việc từ xa hoặc có lịch làm việc linh hoạt.

Đại dịch COVID-19 càng củng cố xu hướng này khi nhiều công ty chuyển sang mô hình làm việc hybrid (kết hợp tại văn phòng và từ xa), điều mà Gen Z coi là chuẩn mực mới.

3. Ngành nghề không gắn với giá trị xã hội hoặc môi trường

Gen Z được biết đến là thế hệ quan tâm sâu sắc đến các vấn đề xã hội và môi trường. Họ muốn làm việc cho những tổ chức có giá trị phù hợp với họ và đóng góp tích cực vào cộng đồng.

Những ngành nghề gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, như khai thác tài nguyên thiên nhiên, sản xuất gây ô nhiễm, hoặc các ngành gây tranh cãi như thuốc lá, đang đối mặt với thách thức lớn trong việc thu hút thế hệ này.

Gen Z không chỉ nhìn vào mức lương, mà còn cân nhắc tác động của công việc đến xã hội. Họ sẵn sàng từ chối những cơ hội nghề nghiệp không phù hợp với hệ giá trị cá nhân, ngay cả khi mức thu nhập hấp dẫn.

4. Ngành nghề thiếu cơ hội học hỏi và phát triển

Khả năng phát triển cá nhân và nâng cao kỹ năng là một yếu tố quan trọng với Gen Z khi lựa chọn nghề nghiệp. Họ muốn thấy được lộ trình thăng tiến rõ ràng và cơ hội học hỏi liên tục trong công việc.

Những ngành nghề không cung cấp cơ hội đào tạo, thiếu sự đổi mới hoặc bị giới hạn trong khuôn khổ cố định, như nhân viên bán hàng tại các cửa hàng truyền thống, đang dần bị thế hệ này lãng quên.

Thay vì những công việc mang tính chất tạm bợ hoặc ngắn hạn, Gen Z ưu tiên các ngành nghề hỗ trợ họ phát triển kỹ năng chuyên môn, công nghệ hoặc kỹ năng mềm, giúp họ có lợi thế trong thị trường lao động cạnh tranh.

5. Công việc áp lực cao nhưng đãi ngộ thấp

Dù Gen Z không ngại đối mặt với thử thách, họ khó chấp nhận các công việc đòi hỏi áp lực cao mà không đi kèm đãi ngộ xứng đáng.

Một số ngành như dịch vụ khách sạn, hàng không hoặc nhân viên kho bãi thường bị coi là không hấp dẫn do yêu cầu làm việc cường độ cao, thời gian linh động ít, nhưng mức lương và phúc lợi không tương xứng.

Hơn nữa, Gen Z coi trọng sức khỏe tinh thần và cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Những công việc khiến họ cảm thấy căng thẳng liên tục hoặc không có thời gian chăm sóc bản thân dễ dàng bị loại bỏ khỏi danh sách ưu tiên của họ.

Tổng Kết: Doanh nghiệp cần làm gì để thu hút Gen Z?

Sự thay đổi trong sở thích nghề nghiệp của Gen Z không chỉ phản ánh xu hướng cá nhân mà còn là dấu hiệu của một sự chuyển đổi toàn cầu trong cách chúng ta làm việc và xây dựng sự nghiệp.

Để thu hút và giữ chân Gen Z, các doanh nghiệp cần:

• Xây dựng môi trường làm việc linh hoạt: Hỗ trợ làm việc từ xa, cho phép nhân viên có quyền kiểm soát thời gian làm việc của mình.
• Đầu tư vào phát triển nhân tài: Cung cấp các chương trình đào tạo và lộ trình thăng tiến rõ ràng.
• Chú trọng vào giá trị bền vững: Đảm bảo rằng doanh nghiệp có trách nhiệm với xã hội và môi trường, phù hợp với hệ giá trị của Gen Z.
• Cải thiện phúc lợi: Đảm bảo mức lương và đãi ngộ xứng đáng với áp lực công việc, đồng thời quan tâm đến sức khỏe tinh thần của nhân viên.

Gen Z không chỉ là lực lượng lao động tương lai, mà họ còn định hình cách các doanh nghiệp vận hành và phát triển. Hiểu rõ mong muốn và kỳ vọng của thế hệ này là chìa khóa để các tổ chức thành công trong kỷ nguyên lao động mới.